15 KASIM DÜNYA KOAH GÜNÜ
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı ( KOAH ), tüm dünyada 4. ölüm nedeni olan, her yıl yaklaşık 3 milyon kişinin ölümüne yol açan ve yaygınlığı giderek artmakta olan kronik hava yolu hastalığıdır.
Ülkemizde de 5 milyon kişinin bu hastalıktan etkilendiği, 3. ölüm nedeni olduğu ve her yıl 26 bin vatandaşımızın bu hastalıktan öldüğü tahmin edilmektedir.
Her 10 hastadan 9’u bu hastalığa sahip olduğunun farkında değildir. Toplumun KOAH konusunda yeterli bilgiye sahip olmaması, hastalığın erken tanısını ve etkin tedavisini güçleştirmektedir. Halbuki hastalık erken dönemde teşhis edilebilirse, hem durdurulabilir, hem de iş gücü kaybı ve ölüm oranı azaltılabilir.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), amfizem ve kronik bronşiti kapsayan bir hastalık grubudur. KOAH'ın en sık görülen özelliği, akciğerlerinize giren ve akciğerlerinizden çıkan havayı nefes darlığına neden olacak derecede kısıtlayabilmesidir.
Hastalığa ait belirti ve bulgular
Hastalığın ilk belirtileri öksürük ve balgam çıkarmadır. KOAH hastalarının büyük çoğunluğu aynı zamanda sigara tiryakisi olduğundan öksürük ve balgam yakınması başlangıçta hasta tarafından sigaradan oluyor düşüncesi ile önemsenmez. Oysa bu dönemde hastalığa tanı konulması hastanın geleceği açısından son derece önemlidir. Erken dönemde sigaranın bırakılması ile hastalık belirtileri gerileyebilir ve hastalık gelişimi durabilir. Öksürük genellikle sabahları daha fazla ve arka arkayadır. Kronik bronşitin ön planda olduğu KOAH olgularında çoğu kez öksürükle birlikte balgam çıkarma da vardır. Hastalığın bu dönemde fark edilmemesi ve sigaraya devam edilmesi neticesinde hastalık ilerler ve hırıltılı solunum, nefes darlığı gibi yakınmalar ortaya çıkar. Ayrıca bazı hastalarda balgamla birlikte hafif hemoptizi (kan tükürme) olabilir.
Hastalığın tanısı
Sigara kullanımı, zararlı gaz ve partiküllere maruziyet veya genetik risk faktörleri varlığı ile birlikte, kronik öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı gibi semptomlar ile başvuran hastalarda standart akciğer grafisi ve solunum fonksiyon testleri ile tanı konulur. Solunum fonksiyon testi, son derec basit bir test olup, hava yollarında tıkanıklık olup olmadığını ortaya koyar.
Hastalığın Tedavisi:
KOAH tedavisinin iki ana hedefi vardır. Birincisi semptomları azaltmak, ikincisi de hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak. Bugün KOAH tedavisinde kullanılan pek çok çeşit ilaç piyasada bulunmakla beraber bu ilaçların hiçbiri hastalığı tamamen ortadan kaldıramaz ve hiçbir ilaç sigaranın bırakılması kadar hastalığın ilerlemesini yavaşlatıcı etki gösteremez. Sigarayı bırakmak KOAH semptomlarını azaltır ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatır.
Acaba KOAH’lı mısınız?
Sigara içiyor musunuz? Öksürüyor musunuz? Balgam çıkarıyor musunuz? Yaşıtlarınızla aynı hızı tutturmakta zorlanıyor musunuz? Nefesiniz daralıyor mu?
Bu sorulara cevabınız "evet” ise KOAH’lı olabilirsiniz. En kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmak ve basit bir test olan spirometre solunum fonksiyon testini yaptırmak hastalığınızın ilerlemeden önüne geçilmesini sağlayacaktır.
Dünya KOAH Günü etkinliklerinin amacı, kamuoyu ve sağlık görevlileri arasında KOAH bilincini artırmak, KOAH riski altındaki kişilerin bir sağlık kuruluşuna başvurarak spirometrik test yaptırmalarını teşvik etmek, yöneticileri ve yetkilileri bu önemli halk sağlığı konusunda bilgilendirmek ve harekete geçmelerini sağlamaktır.
